Auteursrecht en foto's in je drukwerk: zes tips van contentjurist Charlotte Meindersma

Stel: je moet een flyer ontwerpen of je gaat aan de slag met brochures maken. Waar haal jij dan je afbeeldingen vandaan? Van Google? Dan loop je een aardig risico op een flinke claim van de maker. Dan, van een stocksite met gratis foto’s of andere afbeeldingen! Zelfs dan is het niet 100% safe. Auteursrecht is ingewikkeld. Maar na het lezen van dit blog weet jij precies waar je op moet letten. Lees de supernoodzakelijke tips van contentjurist Charlotte Meindersma en ontdek de meest gebruikte smoesjes in de rechtzaal!

Wat is auteursrecht?

Auteursrecht, copyright en licenties. Ingewikkelde dingen wanneer je als ondernemer aan de slag gaat met je drukwerk, een webshop of een blog. Deze juridische begrippen bepalen namelijk dat de maker van een werk het alleenrecht heeft om te bepalen waar en wanneer zijn werk (of een reproductie daarvan) gepubliceerd wordt. Een serieuze zaak! Want: jaarlijks zijn er honderden ondernemers die bakken met geld afdragen aan boetes vanwege afbeeldingen die zij niet op hun website mogen gebruiken.

fotograaf: Prisca Visser

De zes tips van Charlotte

Charlotte steekt hier met Charlotte’s Law een stokje voor! Vanuit Den Haag helpt zij ondernemers om juridische problemen te voorkomen of op te lossen. Én ze schrijft hier studieboeken over! Dus, ga jij aan de slag met afbeeldingen in het ontwerp van je drukwerk? Neem deze zes tips meteen ter harte! Het kan je zomaar honderden euro’s schelen.

1. Maak je eigen afbeeldingen

Of huur er iemand voor in zoals een vormgever en maak met die persoon goede afspraken over het gebruik van de afbeeldingen. Zo is je content het meest uniek, waardoor het de meeste waarde heeft én kom je niet in de juridische problemen.

2. Vertrouw niet op Google

Op de meeste afbeeldingen rust auteursrecht en Google geeft vaak niet de juiste licentie weer. In Nederland is iemand daar al eens door in de problemen gekomen. Hij moest van de rechter gewoon schadevergoeding betalen aan de fotograaf.

3. Maak gebruik van veilige bronnen

Zoals betaalde stockbeeldbanken. Blijf de licenties wel goed controleren en bewaar bewijs van de licentie. Veel gratis beeldbanken geven geen garanties op het auteursrecht.

Zoek jij de juiste website voor gratis fotos en afbeeldingen? Charlotte heeft hier een enorme lijst met opties voor je verzameld!

4. Rechtenvrij bestaat niet

Het auteursrecht vervalt pas 70 jaar na het overlijden van de maker. Maar, afbeeldingen kunnen ook nog andere auteursrechten, merkrechten en portretrechten bevatten. Helemaal rechtenvrij bestaat dus eigenlijk niet.

5. Wijzig de afbeelding niet!

Een wijziging is een inbreuk op het auteursrecht. Soms denken mensen dat, als ze maar wat wijzigen aan een werk, de tekst wat veranderen, een logo ergens vanaf snijden, de kleuren wat aanpassen, ze geen inbreuk op het auteursrecht meer maken. Het omgekeerde is waar: het is een inbreuk op de exploitatierechten én de persoonlijkheidsrechten van de maker. Niet doen dus!

6. Fair use?

Fair use is de mogelijkheid in de Amerikaanse auteursrechtenwetgeving om werken waarop beperkt auteursrecht geclaimd wordt toch onder bepaalde voorwaarden te mogen gebruiken. Fair use bestaat hier niet! Je kunt wel gebruikmaken van andere uitzonderingen, zoals het citaatrecht of de parodie. Let wel op dat je aan alle criteria voldoet.

Toch een foto van internet gebruiken?

Ga jij sowieso een foto van internet gebruiken maar twijfel je of je het beeld wel mag gebruiken? Raadpleeg dan de onderstaande flowchart van Charlotte!

De meest gebruikte smoesjes in de rechtszaal

Wat zou jij zeggen als Brad Pitt jou aanklaagt omdat je zijn hoofd hebt gebruikt in een flyer en dat mocht niet van hem? Tijdens een rechtszaak komen de meest creatieve smoesjes boven water! Vink maar af wat jij jezelf zo hoort zeggen in de rechtszaal!