PMS, CMYK of RGB-kleuren in je drukwerk

Mooi drukwerk begint met een mooi ontwerp. De manier waarop je het ontwerp opmaakt is belangrijk voor je eindresultaat. Dit begint al bij de tools die je gebruikt. Gebruik altijd programma’s als Illustrator, InDesign of Photoshop voor je opmaak. In deze programma’s kun je een ontwerp namelijk in 3 kleursoorten opbouwen: RGB, PMS en CMYK. Maar wat zijn de verschillen?

RGB-kleuren

RGB is een afkorting voor de primaire kleuren: rood, groen en blauw. RGB-kleuren geven we weer met een 6-cijferige code: een hexadecimale waarde. In deze waarde is de verhouding van de primaire kleuren rood, geel en blauw vastgelegd. De eerste 2 cijfers staan voor het percentage rood, de middelste 2 cijfers voor het percentage groen en de laatste 2 cijfers voor het blauw. De RGB-waarde #000000 bijvoorbeeld staat voor zwart: 0% rood, 0% groen en 0% blauw. Aan de andere kant van het spectrum vind je het wit: #ffffff in hexadecimalen, ofwel 100% rood, 100% groen en 100% blauw. Tussen deze twee extremen kun je in hexadecimale waarden alle mogelijke kleuren ‘mengen’.

Schrijven met licht

RGB-kleuren gebruik je voor uitingen die bedoeld zijn voor monitoren. Denk bijvoorbeeld aan je televisie, computer, telefoon of fototoestel. Allemaal apparaten die, in tegenstelling tot papier en inkt, licht afgeven (de letterlijke betekenis van fotografie is ‘schrijven met licht’). RGB-kleuren zijn daarom niet geschikt voor drukwerk. Voor een mooi resultaat is het belangrijk dat je jouw ontwerpen in RGB altijd omzet naar CMYK voor je ze bij ons aanbiedt.

Als je een televisiescherm van dichtbij bekijkt, zie je dat de kleuren zijn opgebouwd uit verschillende intensiteiten van de kleuren rood, groen en blauw.

RGB-kleuren omzetten naar CMYK

Als je een RGB-bestand als pdf uploadt bij Drukwerkdeal krijg je een waarschuwing. Je kunt er op dat moment voor kiezen je pdf volautomatisch om te zetten naar CMYK. Let wel: hierbij kunnen kleurverschillen ontstaan. RGB-kleuren die zijn omgezet naar CMYK lijken vaak nogal flets wanneer je ze afdrukt. Je kunt er ook voor kiezen je upload af te breken en je bestand in Photoshop, Illustrator of een ander ontwerpprogramma om te zetten en vervolgens opnieuw te uploaden.

In deze video laat ik je precies zien hoe dit werkt in Adobe Illustrator:

PMS-kleuren

PMS staat voor ‘Pantone Matching system’. In dit systeem heeft elke kleur een eigen unieke code. ‘Pantone Yellow’ bijvoorbeeld is een gele basiskleur terwijl ‘Pantone 802U’ staat voor neongroen. Het mooie aan Pantone-kleuren is dat ze wereldwijd gebruikt worden. Je krijgt dus bij elke drukker exact dezelfde kleur, wanneer je dit op hetzelfde soort materiaal laat drukken.

Logo’s en huisstijl

Pantone-kleuren zijn geschikt voor je drukwerk, wanneer je 1 tot 4 verschillende kleuren in je ontwerp gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan huisstijldrukwerk (logo’s!) zoals briefpapier of visitekaartjes. Wanneer je meer dan 4 verschillende kleuren in je ontwerp wil gebruiken, kies je voor CMYK (zie hieronder). Op dit moment beschrijft het Pantone Matching System meer dan 1500 kleuren. En daar voegt Pantone regelmatig nog nieuwe kleuren aan toe. Je kan er dus redelijk mee vooruit!

Pantone kleurenwaaiers zijn een onmisbaar gereedschap voor elke ontwerper!

PMS Coated en PMS Uncoated

Hou bij het kiezen van je Pantone-kleur rekening met de papiersoort waar je mee gaat werken. Voor coated en uncoated papier bestaan bijvoorbeeld verschillende kleurcodes. Kies voor je begint met ontwerpen de juiste kleurstaal in je ontwerpprogramma. In deze video laten we je zien hoe je dit doet in Adobe Indesign:

En als je toch bezig bent, check gelijk even onze video 'PMS coated vs. uncoated: wat is het verschil?'

CMYK-kleuren

CMYK staat voor cyaan, magenta, yellow (geel) en key (zwart). Met deze vier kleuren kun je bijna elke mogelijke kleur maken. In theorie is dit zelfs mogelijk met alleen cyaan, magenta en geel. Maar omdat een mix van 100% cyaan, 100% magenta en 100% geel vaak geen mooie kleur zwart oplevert, hebben drukkers daar een extra zwarte kleur (‘key’) aan toegevoegd. Hoe hoger het percentage van één van de basiskleuren, hoe donkerder de kleur. CMYK-kleuren gebruik je voor full color drukwerk (bijvoorbeeld als je foto’s gebruikt op flyers of in folders).

CMYK kleurcodes

Ook CMYK-kleuren geven we weer in kleurcodes. De codes beschrijven de dekkingspercentages van de basiskleuren die nodig zijn om die specifieke kleur te verkrijgen. Klinkt ingewikkeld, maar valt best mee. Puur geel bijvoorbeeld is in dit systeem CMYK (0%, 0%, 100%, 0%). Honderd procent geel, en 0% van de andere kleuren!

TIP! Voor echt mooi diepzwart is het vaak nodig om een klein beetje (10%) van de andere kleuren (dus cyaan, geel en magenta) bij te mengen. Diepzwart ziet er in CMYK-taal dus zo uit: CMYK (10%, 10%, 10%, 100%). Meer over diepzwart lees je hier.

CMYK-kleuren converteren

Soms is het nodig om CMYK-kleuren om te zetten naar PMS. Bijvoorbeeld een logo in CMYK (logo’s maak je over het algemeen op in PMS-kleuren om er zeker van te zijn dat de kleuren in alle gevallen hetzelfde zijn). In deze video laat Femke je zien hoe je PMS-kleuren omzet naar CMYK in Illustrator.

Aan de slag!

Wil je hulp bij het vinden van een PMS-kleur? Of gewoon even weten hoe een kleur er uit komt te zien wanneer je deze afdrukt? Bestel dan een van onze Pantonewaaiers, kleurenwaaiers of CMYK-waaiers. Met deze waaiers zie je precies hoe iedere inkt zich op elke papiersoort gedraagt. Zo kom je nooit verassingen te staan.